Ułatwienia dostępu

Instytut Politologii, Socjologii i Filozofii

Zakończył się projekt naukowy pt.: „Diagnoza kondycji współczesnej rodziny poprzez pryzmat procesu orzekania nieważności małżeństwa” (umowa nr: UMO-2019/33/B/HS1/00625) finansowany przez narodowe Centrum Nauki, którego kierownikiem był ks. prof. dr hab. Piotr Kroczek (Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie), a wykonawcami: dr hab. Paweł Ulman, prof. UEK oraz dr hab. Przemysław Kisiel, prof. UEK.

Zrealizowany projekt miał za zadanie poznanie tego, jak jest kondycja współczesnych małżeństw i rodzin w Polsce. W celu realizacji tego zadania zastosowano innowacyjną drogę badawczą, a mianowicie analizę sytuacji małżeństw, które starają się o stwierdzenie nieważności małżeństwa przed sądami kościelnymi. Do tej pory nie przeprowadzono takich badań ani w Polsce, ani na świecie. 

Realizacja niniejszego projektu obejmowała wiele zadań. Głównym z nich było zbudowanie opisu i na jego podstawie stworzenie pogłębionej typologii źródeł kryzysów współczesnych małżeństw w Polsce. Dokonano tego przez odwołanie się do wielu przyczyn i przejawów kryzysów konstruowanego w oparciu o dane statystyczne oraz jakościowe. Przyczyny te wynikają z wielu czynników – od światopoglądowych, poprzez osobowościowe i rodzinne po ekonomiczne. 

W projekcie zastosowano dwie główne metody w kluczowych dla tego projektu badaniach empirycznych. Po pierwsze, była to metoda ilościowa, która pozwoliła na pozyskanie i zestawienie informacji dotyczących nie tylko faktów i postaw związanych z badanymi osobami, ale także ich otoczenia, tj. relacji z rodzicami, teściami i innymi osobami, które mogły wpłynąć na rozwój życia małżeńskiego badanej osoby. Po drugie, była to metoda jakościowa pozwalająca na pozyskanie materiału empirycznego poprzez technikę wywiadu pogłębionego. W ten sposób uzyskano pogłębioną charakterystykę osób tworzących małżeństwo. 

Badany problem dotyczący kondycji małżeństw i rodzin jest obecnie jednym z najbardziej doniosłych zagadnień społecznych i religijnych. Wymagał on rzeczywistej integracji różnych perspektyw badawczych, w tym także perspektywy teologicznej i społecznej – co w tym projekcie nastąpiło. 

Wnioski z przeprowadzonych badań będą miały wpływ na dalsze badania kondycji polskiej rodziny zarówno w perspektywie nauk społecznych, jak i teologicznych. Badania takie wydają się być bardzo istotne, gdyż kondycja rodziny, podstawowej instytucji społecznej, jest problemem ważnym dla społeczeństwa, państwa i Kościoła katolickiego. Podjęta w projekcie problematyka powinna być w sposób stały monitorowana, a to wymaga systematycznego ponawiania badań nad poruszanymi w tej monografii problemami oraz realizowania badań nad zjawiskami pokrewnymi. 

Więcej informacji